भारतातील नवीन क्रमांकन प्रणाली, जी सध्या सर्व राज्यांमध्ये आणि शहरांमध्ये कार्यरत आहे, 1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीला लागू करण्यात आली. सध्याच्या फॉरमॅटमध्ये नंबर प्लेटवर लिहिलेली अक्षरे चार भागात विभागली आहेत. या नोंदणी क्रमांकाद्वारे वाहन नोंदणीकृत राज्य, जिल्हा आणि परिवहन कार्यालयाची माहिती उपलब्ध होते.
भारत हे जगातील चौथ्या क्रमांकाचे मोटार वाहन उत्पादक राज्य आहे. 2016-17 या आर्थिक वर्षात येथे 25.3 दशलक्ष मोटार वाहनांची निर्मिती झाली. त्याच वर्षी येथे दररोज सरासरी 76,200 वाहनांची विक्री होते. आता एवढ्या मोठ्या प्रमाणात तिथं त्यांची विक्री होणार असताना या वाहनांना क्रमांक कसे दिले जातात, असाही प्रश्न उपस्थित होणार आहे.
या लेखात वाहनावर लिहिलेल्या क्रमांकाच्या मदतीने तुम्ही त्या वाहनाचा मालक कसा शोधू शकता आणि ते वाहन कोणत्या राज्याचे आहे.
◆वाहन क्रमांक प्लेटशी संबंधित सामान्य नियम:
आम्हाला वाहन नोंदणी क्रमांक लायसन्स प्लेट किंवा नंबर प्लेट म्हणून देखील माहित आहे. नोंदणी क्रमांक आरटीओद्वारे जारी केला जातो, ज्याला रस्त्यांच्या प्रकरणांवर मुख्य अधिकार असतो.
नियमानुसार, सामान्य नंबर प्लेट बनवण्यासाठी प्लेटचा रंग पांढरा असायला हवा आणि त्यावर इंग्रजी अक्षरात नंबर काळ्या शाईने लिहावेत, इतर कोणत्याही प्रादेशिक भाषेत नाही. यासोबतच वाहनाच्या पुढील आणि मागील दोन्ही बाजूला नंबर प्लेट लावणे आवश्यक आहे. मोठ्या वाहनांसाठीही रात्रीच्या वेळी त्यांच्या नंबर प्लेटवरील लाईट चालू असणे आवश्यक आहे.
◆ वाहनाच्या नंबर प्लेटवरून काय कळू शकते?
भारतातील नवीन क्रमांक प्रणाली, जी सध्या सर्व राज्यांमध्ये आणि शहरांमध्ये वापरात आहे, 1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीला लागू करण्यात आली होती. सध्याच्या फॉरमॅटमध्ये नंबर प्लेटवर लिहिलेली अक्षरे चार भागात विभागली आहेत…
◆नोंदणी क्रमांकाद्वारे वाहनाचा मालक कसा ओळखायचा?
वाहन नोंदणी राष्ट्रीय आणि राज्य स्तरावर केली जाते. आरटीओ दोघांमध्ये डेटाची देवाणघेवाण करते. व्हीआयएन म्हणजेच वाहन ओळख क्रमांकाच्या आधारे, भारतातील सर्व खाजगी आणि व्यावसायिक वाहनांच्या नंबर प्लेट्स अशा प्रकारे विभागल्या गेल्या आहेत की वाहनाचा मालक त्याच्या नंबरवरूनच ओळखता येईल.
नोंदणी क्रमांकाचा प्रारंभिक क्रमांक देखील लक्षात ठेवल्यास, वाहन चोरीला गेल्यास किंवा वाहनाचा अपघात झाल्यास, त्या क्रमांकाद्वारे वाहन मालकाचा शोध लावला जाऊ शकतो. parivahan.gov.in ही वेबसाइट भारत सरकारच्या रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने तयार केली आहे. याद्वारे तुम्ही सर्व माहिती ऑनलाइन मिळवू शकता. एखादे वाहन शोधण्यासाठी, तुम्ही या साइटवर वाहनाचा नोंदणी क्रमांक टाका आणि तुम्ही प्रवेश करताच, तुमच्यासमोर या वाहनाशी संबंधित माहिती असेल.